Brak dobrej znajomości wariantów gambitowych

W naszych czasach, kiedy technika obrony bardzo wzrosła, coraz rzadziej spotyka się gambity. Ofiara materiału celem przechwycenia inicjatywy już w debiucie ma teraz mało szans na sukces – takie jest zdanie (myślenie) teoretyków. Jednak rzadko stosowany gambit zawiera w sobie element zaskoczenia, dzięki czemu przeciwnik często okazuje się nie przygotowany teoretycznie do obrony i doznaje porażki.
Joksic S. - Cvetkovic S. 1996
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.d4 ed 4.c3 dc
Do spokojnej gry prowadziło 4.... d5 5.ed Hd5 6.cd Gg4 7.Ge2 Gb4 8.Sc3 Gf3 9.Gf3 Hc4 10.Gc6 Hc6 11.O-O Se7 12.Hb3 Gc3 13.bc O-O i czarne pomyślnie rozwiązały problemy debiutowe.
5.Sc3 Gb4 6.Gc4 He7
Prawidłowe było 6.... Sf6 7.O-O Gc3 8.bc d6 9.e5 de 10.Sg5 Ge6 11.Ge6 fe 12.Hb3 Hd5 13.Se6 Hb3 14.ab Kf7 15.Sc7 Wad8.
7.O-O Gc3

8.bc
Z powodu błędu w szóstym ruchu czarne popadły w trudną pozycję. Hetman na e7 stoi źle i przy okazji może być atakowany przez białego gońca z pola a3.Oprócz tego nie widać w jaki sposób rozwinąć skoczka g8 i przeprowadzić roszadę.
8.... Se5
Na 8.... Sf6, nastąpi 9.e5! Sg4 10.a4 Sge5 11.Se5 Se5 12.We1 Hc5 13.Hd4; jeśli 8.... d6, to 9.Hb3 Sf6 10.e5 Se5 11.Se5 de 12.Ga3 c5 13.Gb5 Kf8 14.c4 z bardzo niebezpieczną inicjatywą.
9.Se5 He5 10.Hb3 Hh5 11.e5
Niczego nie zmienia 11.Ga3 Se7, co prowadzi do przestawienia posunięć.
11.... Se7 12.Ga3 b6
Jeśli 12.... Sc6, to 13.f4.13.Ge7 Czarne pozbawione są prawa do roszady.
13.... Ke7 14.Ha3 Kd8 15.Wad1 Gb7 16.Ha4 c6 Jeśli 16.... Hf5, to 17.e6!
17.Ga6 Wb8
Przegrywało także 17.... Ga6 18.Hc6!
18.Gb7 Wb7 19.Hc6 Wc7 20.Ha8 Wc8 21.Ha7
Tutaj można było przerwać opór, ale czarne z rozpaczy wykonują jeszcze kilka ruchów.
21.... Hf5 22.Wfe1 He6 23.Wd6 He7 24.Wed1 Ke8 25.Wd7 He6 26.Hb7 [1:0]
Dążenie do spokojnej gry z silniejszym szachistą.
Wielu młodych szachistów, grając ważne partie lub spotykając znakomitych przeciwników, nie gra aktywnie i myśli o remisie. Oczywiście, wtedy rezultat jest na ogół odwrotny – zbytnio ostrożna, pasywna gra najczęściej prowadzi do osłabienia pozycji.
M. Granne – Dworecki 1991
1.e4 g6 2.d4 Gg7 3.Sc3 c6 4.f4 d6 5.Sf3 Gg4 6.Ge3 Hb6 7.Hd2 Sd7?
Dworecki zapomina wymienić na f3 i całe ustawienie czarnych stało się natychmiast bezsensowne.
8.Ge2 Ha5 9.O-O b5
Czarne nie rozwijają skoczka na f6, ponieważ obawiają się e4-e5.Ale i pionowy atak na hetmańskim skrzydle, przy krótkiej roszadzie białych, nie ma perspektyw. Grając 10.h3, mój przeciwnik mógł najprościej podkreślić swoją ogromną przewagę w rozwoju. Zamiast tego przeprowadził Granne bezmyślną wymienną operację.

10.Sg5?! Na uwagę zasługiwało 10.h3.
10....  G:e2 11.S:e2 H:d2 12.G:d2 h6 13.Sf3 Sgf6
Teraz już można rozwinąć skoczka.
14.e5 Sd5
Czarne mają całkiem niezłą pozycję.
Wniosek: dążenie do spokojnej gry z silniejszym szachistą jest najczęściej na rękę przeciwnikowi i tylko ułatwia mu zadanie. W powyższym przykładzie jeśli białe by zachowałyby hetmana, to miałyby duże możliwości aktywnej gry.
Dworecki – Talbert 1991
1.e4 Sf6 2.Sc3 d5 3.e5 d4 4.e:f6 d:c3 5.f:g7 c:d2 6.H:d2 H:d2 7.G:d2 G:g7 8.O-O-O Gf5 9.Se2
Jedyny rozumny plan białych polega na wymianie silnego gońca g7 (dlatego rozwijają one skoczka na e2) z następną próbą wykorzystania trochę nadwerężonej pionowej struktury przeciwnika. Typowe plany, idee, metody, często są dużo ważniejsze niż konkretne debiutowe warianty, a oprócz tego nie przeciążają pamięci.
9.... Sc6 10.Gc3 Gh6!?
Szach gońcem wygląda logicznie. W partii Shaw – Lubojewicz – 1978 czarne zachowały równowagę po: 10.... Wg8 11.G:g7 W:g7 12.Sg3 Gd7.
11.Kb1 Wg8
W tej pozycji Talbert zaproponował remis! Dlaczego? Czy po to, aby potem pochwalić się przed przyjaciółmi, że nie przegrał z mistrzem międzynarodowym? Czy jest sens takiego remisu?
12.Sg3 Gg6 13.Gb5 a6?! 14.G:c6 b:c6 15.Whe1 Wd8 16.Ge5 Wd7 17.b3

Dwa gońce czarnych w znacznym stopniu rekompensują ich słabości.
17.... Gg7
Po 17.... f6! z następnym e7-e5 powstawała skomplikowana pozycja. Ale nadmierna ostrożność, wynikająca z chęci uzyskania remisu, zgubiła czarne.
18.G:g7?? Poważny pozycyjny błąd.
18.... W:g7 19.W:d7 K:d7 20.We5!
Teraz czarne nie mają już pary gońców, a biała wieża kontroluje całą 5 linię i zamierza atakować słabego piona a6.
„Ostrożność przy szachownicy jest bardzo często następstwem takich cech jak bojaźliwość i brak wiary w swoje siły”.
Berman – Garber 1991
1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 Gg7 4.e4 d6 5.f3 O-O 6.Ge3 Sc6 7.Sge2 a6 8.Wb1!? Rzadko występujący, jednak całkiem możliwy ruch.
8.... e5 9.d5 Se7
Teraz skoczek stoi źle, ale co robić, jeżeli nie wpuszczają na normalne pole d4.
10.b4
Dokładniejsze jest 10.Hd2, które nie dopuszcza do Sh5 11.g4 z przewagą białych.
10.... Sh5 11.g4

11.... Sf6??
Niewiarygodne! Jak można nie zagrać skoczkiem na f4? Bardzo często w takich sytuacjach czarne nie wahają się z ofiarą piona. Po pasywnym odejściu skoczka pozycja czarnych jest całkowicie pozbawiona perspektyw – stoją one gorzej na dwóch skrzydłach. Po 11....  Sf4 12.S:f4 e:f4 13.Gd4 G:d4 14.H:d4 g5 15.h4 g:h4 16.W:h4 Sf5! i czarne uzyskują pełnoprawną grę.
12.Sc1 Na uwagę zasługiwało 12.Sg3!.
12.... Sd7 13.g5 f5 14.Kd2?!
Białe mają do dyspozycji wiele korzystnych ruchów: Sb3, Hd2, h4, które trzeba było zrobić w tym lub innym porządku. One, bez zakończenia rozwoju, określają pozycję swojego króla, co pozwala rywalowi na zorganizowanie kontrataku.
14.... Kh8?
Teraz narzucało się otworzenie centrum - 14.... c6!?; prawdopodobnie jeszcze silniejsze było 14.... a5!? 15.a3.
15.h4 Wf7? 16.Ge2 Gf8?
Czarne nie wykorzystały nadarzającej się okazji. Seria bardzo pasywnych ruchów pozwoliła białym na przechwycenie inicjatywy i następnie wykonanie przełomu na hetmańskim skrzydle.
„Lęk przed przeciwnikiem. Budzi się w tedy, kiedy zawodnik otrzymuje jednostronną informację, tylko o silnych stronach przeciwnika, z którym ma bezpośrednio walczyć i kiedy nie ma możliwości wcześniejszego wykrycia słabych stron przeciwnika i przeanalizowania sposobu skutecznego przeciwstawienia się im. Stany lękowe powstają też w tedy, kiedy zawodnik ma grać z przeciwnikiem, którego stawia znacznie wyżej od siebie pod względem technicznym i taktycznym. W tej sytuacji zawodnik już przed partią przegrywa psychicznie z przeciwnikiem”.