Ślepe zaufanie do nowości z informatora lub bezmyślne wykorzystanie baz szachowych



Saleh Maher (CAN) - Rush J (PNG) 1982

1.e4 e5 2.Sf3 Sf6 3.S:e5 d6 4.Sf3 S:e4 5.Sc3 Gf5?? 6.He2! d5 7.d3 Ge7 8.d:e4 d:e4 9.S:e4 O-O 10.Sg3 Gg6 11.Ge3 Hd5 12.Hd2 He6 13.Gd3 f5 14.O-O Sc6 15.Wfe1 Hf6 16.Gg5 H:b2 17.G:e7 S:e7 18.Wab1 H:a2 19.Hb4 [1:0]

W roku w 1987 rozegrano partię zamieszczoną w Informatorze 44/373 Miles – Christiansen.

Miles Anthony J (ENG) - Christiansen Larry M (USA) 1987

1.e4 e5 2.Sf3 Sf6 3.S:e5 d6 4.Sf3 S:e4 5.Sc3

5.... Gf5! W tym miejscu zaznaczono, że jest to nowinka. (patrz partia powyżej)

6.S:e4 G:e4 7.d3 Gg6 8.Gg5 Ge7 9.G:e7 H:e7 10.Ge2 Sc6 11.O-O O-O 12.We1 Wae8 13.Hd2 Se5 14.d4 S:f3 15.G:f3 Hd7 16.c3 b6 17.W:e8 W:e8 18.We1 W:e1 19.H:e1 Kf8 20.g3 Remis.

Partia ta, z pozoru normalna była umówionym remisem i zawierała pułapkę dla bezmyślnych naśladowców. Pierwszym wielkim poszkodowanym był hinduski arcymistrz V. Annand.

Zapata Alonso (COL) - Anand Viswanathan (IND) 1988

1.e4 e5 2.Sf3 Sf6 3.S:e5 d6 4.Sf3 S:e4 5.Sc3 Gf5?? 6.He2 [1:0]

Farhat Barbara Souza (BRA) - Markova Katerina (CZE) 1995

1.e4 e5 2.Sf3 Sf6 3.S:e5 d6 4.Sf3 S:e4 5.Sc3 Gf5?? 6.He2! He7 7.Sd5 Hd8 8.d3 Ge6 9.d:e4 Sd7 10.Ge3 c6 11.Sc3 Ge7 12.Hd2 O-O 13.Ge2 b5 14.O-O b4 15.Sa4 Ha5 16.b3 c5 17.a3 Gf6 18.Wa2 d5 19.e:d5 Gf5 20.a:b4 c:b4 21.Gd3 H:d5 22.G:f5 H:f5 23.H:b4 a5 24.Hf4 Hd5 25.Sb2 Wfc8 26.Wd1 Hb7 27.Sc4 Hc6 28.Hf5 a4 29.W:d7 a:b3 [1:0]

Zła reakcja na nowinkę debiutową

Załóżmy, że przeciwko nam zastosowano nowinkę, cóż robić w tym wypadku? Tutaj trzeba, przede wszystkim. Zdecydować, czy możemy kontynuować realizację początkowej idei debiutowej? Jeśli tak, to bardzo często taka sytuacja będzie najlepszym uderzeniem na przygotowane niespodzianki partnera.

Sawon – Dydyszko 1980

1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 Gg7 4.e4 d6 5.f3 O-O 6.Ge3 a6. Rozegrano system Zemischa. Pośród silnych planów czarne mają dwa, związane z przygotowaniem przełomu b7-b5.pierwszy plan oparty jest na schemacie Sb8-c6, a7-a6, Wa8-b8, Gc8-d7, a drugi – zakłada przygotowawcze a7-a6 i c7-c6.Ruchem w tekście, czarne dają do zrozumienia, że dokonają wyboru dopiero w odpowiedzi po ruchu białych.

7.Gd3 c5. Po tym, jak białe przykryły linię „d” czarne znajdują trzeci plan. 8.dc dc 9.e5!?

Praktyka pokazała, że wypadku 9.Gc5 Sc6 czarne otrzymują za piona długotrwały atak. 10.Sge2 Sd7 11.Gf2 Sde5 12.Sc1 Gh6 13.Sd5 e6 14.Gb6 Hg5 15.O-O ed 16.f4 Hh4 17.fe d4 z lepszą grą.

9.... Sfd7 10.f4 Sc6 11.Sf3

Krytyczna pozycja. Tak lub inaczej, ale kontratak czarnych powinien być związany oswabadzającym przełomem f7-f6.Tylko tym sposobem można zniwelować przyczółek przeciwnika na polu e5, zamykającą „indyjskiego” gońca. Jeżeli mówić o białych, to ich idea debiutowa zawiera się, w szczególności w tym, aby doprowadzić do e5-e6 i w dalszym starciu wykorzystać dysharmonię w rozmieszczeniu czarnych figur i osłabieniu nieprzyjacielskiego skrzydła.

Czarne zastosowały nowinkę:

11.... Sd4!? Jak białe zareagowały na nowinkę? Odeszły one od głównej idei, decydując się na ukaranie przeciwnika za nietypowy wypad skoczkiem. Nastąpiło:

12.Ge4?! Na 12.Sd4 następuje efektowne 12.... Se5! i we wszystkich wariantach czarne łatwością odbijają materiał. Jeśli natomiast 12.Gd4 cd 13.Se4 (13.Sd4 Se5!) 13.... f6 14.e6 Sc5 15.Sc5 Ha5 16.Hd2 Hc5 i pionek e6 jest stracony.

12.... f6! 13.Sd4 cd 14.Hd4 fe 15.Hd5 Kh8 16.O-O-O? Efekt nowinki zapracował. Plan byłby uzasadniony tylko w tym wypadku, jeśliby dysponowały one solidnymi punktami oporu w centrum. Następujący dalszy przebieg partii służy za przykład tego, jak szybko „odkrywają” się figury czarnych do oswobadzających kontruderzeń.

16.... Hc7! Działać trzeba energicznie. Po 6.... ef 17.Gd4 rozwój opóźniał się, a figury białych dominowałyby w centrum szachownicy.

17.fe Se5 18.c5 Sg4 19.Gd4 e5 20.Gg1 Sf6 21.Hc4 Se4 22.Se4 Gh6 23.Sd2 Po 23.Kb1 Wf4!

Grozi 24.... We4, a na 24.We1 lub 24.Kb1 nastąpi 24.... Gf5 ze śmiertelnym związaniem.

23.... Ha5 24.Hh4 Gd2 25.Wd2 Ha2 26.Kc2 Gf5 27.Kc3 Ge6 w tej beznadziejnej pozycji białe przekroczyły czas.

Ale oto pięć lat później była rozegrana partia między Kristiansen, a Iwanow, w której białe, trzeźwo oceniły ustawienie, znalazły możliwość naśladowania idei debiutowej, nie zwracając uwagi na wypad czarnych!

1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 Gg7 4.e4 d6 5.f3 O-O 6.Ge3 a6 7.Gd3 c5 8.dc dc 9.e5 Sfd7 10.f4 Sc6 11.Sf3

11.... Sd4 12.O-O f6 13.e6! Sb6 Wyjaśnia się, że po 13.... Se6 14.f5 figury czarnych rozmieszczone są nieudanie, a u białych – bardzo silny atak.

14.f5! Ponownie w duchu debiutu! Zawiązuje się taktyczne starcie, przy czym siły białych rozmieszczone są aktywniej.

14.... Sf5 Błędne było 14.... gf z powodu 15.Sd4 cd 16.Gf5 de 17.Hh5 h6 18.Hg6 We8 19.Wad1.

15.Gf5 gf 16.Gc5 Sc4

Ani w tym ruchu, ani w poprzednim wymiana hetmanów nie ułatwia położenia czarnych, np.:16.... Hd1 17.Wad1 Sc4 18.Sd5 Ge6 19.Sc7 Kf7 20.Wfe1 Se5 21.We5 fe 22.Sg5 Kf6 23.Sh7 Kf7 24.Sg5 Kf6 25.Sge6.

17.Hd5 Se5 18.Se5 fe 19.Wf5 Gf6?? Przeoczenie w trudnej pozycji.

20.Wf6 czarne poddały się.

„Nie znam ani jednego przypadku, aby na skutek debiutowej nowinki Capablanka został zbity z nóg - przeciwnie, w takich momentach mobilizuje on wszystkie swoje siły i zawsze znajduje jedyną, prawidłową kontynuację. W efekcie nieoczekiwanej kombinacyjnej nowinki debiutowej Capablanka nigdy nie znalazł się w przegranej sytuacji. Taką wyjątkową ostrożność w usuwaniu wszelkiego niebezpieczeństwa tłumaczono tym, że w sytuacjach, w których pojawia się zagrożenie, Capablanka łatwo korzystał z tej cechy, która przez długi czas, dawała mu przewagę nad innymi, nawet światowej klasy, mistrzami. Jest to jego niezrównana technika obrony, oparta na uproszczeniach pozycji – oręż, którym posługiwał się on z prawdziwą wirtuozerią”. – A. Alechin