Brak wyczucia niebezpieczeństwa

, Andrzej Osiński

Typowe błędy debiutowe początkujących i zaawansowanych szachistów

Arcymistrz A. Kotow, w książce „Szachowy dorobek Alechina” pisał: „Umieć przewidzieć niebezpieczeństwa, na czas uprzedzić je – to zadatek dużych sukcesów na zawodach szachowych”. Taką wartość (jakość) szachisty nazywał „odczuciem niebezpieczeństwa”.

Odczucie niebezpieczeństwa zawsze jawi się jako pomyślny doradca w trudnej pozycji.

Kupreichik V. - Jussupow A 1980

1.e4 e5 2.Sf3 Sf6 3.Se5 d6 4.Sf3 Se4 5.Sc3 Sc3 6.dc Ge7 7.Ge3 Sd7 8.Hd2 O-O 9.O-O-O Sc5 10.h4 We8 11.Sg5 Gg5 12.hg Se4 13.He2 Sg5 14.Hh5

Art11-Nr1

Względna przewaga białych na skrzydle królewskim wygląda groźnie. Jeżeli czarne zagrają teraz 14.... h6, to nastąpi 15.Gd4 Se6 16.Gg7 Sg7 17.Hh6 f5 18.Wd3 z bardzo silnym atakiem.

14.... We3 Rozstając się z jakością czarne niszczą bardzo silną figurę przeciwnika i tym sposobem atakujące możliwości białych zmalały.

15.fe He7 16.Gc4 Proponując ze swej strony ofiarę, białe mają nadzieję na wykorzystanie kolumny e.

16.... h6! Jusupow troszczy się o umocnienie pozycji swojego króla, całkowicie prawidłowo zakładając, że słabość partnera nigdzie nie zginie.

17.Whe1 Ge6 18.Hh4 Ostatnie dwa ruchy białych pokazują, że uchyliły się one od myśli atakowania czarnego króla i teraz, nie mając obiektów do ataku, zamierzają manewrami wywołać osłabienie pozycji partnera.

18.... We8 Czarne dążą do stworzenia lekko figurowej placówki na pole e4. 19.Hd4 a6 20.Gd5 c5 21.Hd3 Gd5 22.Hd5 Se4 Początkowy cel został osiągnięty: skoczek na trwałe umiejscowił się w centrum. Wyrównuje to szanse stron.

W dalszej części partii Jusupowi udało się wykorzystać błędy partnera i osiągnąć zwycięstwo.

Odruchowe posunięcia

Któż z nas, grając partię hiszpańską, tysiące razy nie cofał gońca z a4 na b3, po zaatakowaniu go pionkiem? Któż z nas, grając obronę sycylijską, nie cofał gońca z c4 na b3 po zaatakowaniu go ruchem ...b5? Takie ruchy wykonuje się niemal samoczynnie, bez udziału umysłu. W większości wypadków takie ruchy są konieczne i wymuszone, ale zdarzają się też wyjątki.

Przyjrzyjmy się pozycji z partii

Grekow – Żenewski .

1.e4 e5 2.Sf3 d6 3.d4 Sf6 4.Sc3 Sbd7 5.Gc4 Ge7 6.He2 O-O 7.Ge3 c6 8.O-O-O

Art11-Nr2

Czarne zagrały bez zastanowienia się.

8.... b5? Posunięcie jest zgodne z duchem Obrony Philidora, dodatkowo uzasadnia je fakt, że białe wykonały długą roszadę. Odpowiedź białych wydaje się również oczywista. Powinny zagrać 9.Gd3 Jeśli atakujesz figurę przeciwnika powinien się cofnąć. Nic z tego! Nastąpiło 9.de! de Nie było wyboru, gdyż po 9.... bc 10.ef Sf6 11.Hc4 z wygraną pozycją.

10.Se5 bc 11.Sc6 He8 12.e5! To ostatnie posunięcie to klucz do całego wariantu. Zaatakowany skoczek nie ma żadnego pola, na które mógłby odejść, więc białe odbijają figurę i mają wygraną końcówkę.